Na rok szkolny 2023/2024 obowiązują niezrealizowane działania założone w projekcie na rok 2022/2023 oraz dodatkowe propozycje przedstawione poniżej.

 

PROPOZYCJE AKTYWNOŚCI:

 

Kalendarz aktywności na rok szkolny 2023/2024
wrzesień	9 września – Międzynarodowy Dzień Urody
październik	1 października – Międzynarodowy Dzień Wegetarianizmu
listopad	22 listopada – Dzień Kredki
grudzień	15 grudnia- Dzień Herbaty
styczeń	3 stycznia- Dzień Słomki Do Picia
luty	10 lutego – Światowy Dzień Suchych Nasion Roślin Strączkowych
marzec	15 marca Dzień Piekarzy i Cukierników
kwiecień	7 kwietnia- Dzień Zdrowia
maj	21 maja – Międzynarodowy Dzień Kosmosu
czerwiec	15 czerwca – Dzień Wiatru
Dodatkowo *	KONKURS – np. eksperyment z masy solnej

 

 

Propozycje działań – przykładowe eksperymenty:

 

9 września – Międzynarodowy Dzień Urody

 

            PEELING TĘCZOWY DIY

            Potrzebujemy:

2 szklanki białego gruboziarnistego cukru, ¾ szklanki oleju (olej kokosowy, oliwa z oliwek, olej z pestek winogron), olejek do ciasta (opcjonalnie), barwniki spożywcze, słoik z nakrętką.

            Jak to zrobić?

Mieszamy cukier i olej w miseczce. Dodajemy olejek zapachowy (kilka kropli). Tak powstałą masę dzielimy na kilka części, do każdej dodajemy szczyptę barwnika, dokładnie mieszamy i układamy warstwowo w słoiku.

 

MUSUJĄCE KULE DO KĄPIELI DIY

Potrzebujemy:

1 szklanka sody oczyszczonej (ok. 260 g), ½ szklanki kwasku cytrynowego olej kokosowy, 2 łyżki oliwa z oliwek/oliwka kosmetyczna, barwnik spożywczy, olejek zapachowy, woda (atomizer), rękawiczki lateksowe, foremki do masy (mogą być nawet takie do wykrawania ciastek).

Jak to zrobić?

Do miski wsypujemy wszystkie sypkie składniki i dokładnie mieszamy. Dodajemy oliwkę/oliwę/rozpuszczony olej kokosowy wymieszany z kilkoma kroplami olejku zapachowego. Dokładnie wyrabiamy ręką (w rękawiczkach ochronnych – ze względu na kwasek cytrynowy, który może szczypać). Obserwujemy jak zmienia się konsystencja masy – początkowo będzie miała konsystencję mokrego piasku, a po jakimś czasie będzie coraz bardziej lepka. Co jakiś czas sprawdzamy ściskając masę w dłoni, czy da się formować. Gdyby była za sucha można dodać trochę wody. UWAGA! Wodę dodajemy spryskując masę atomizerem. Można zaobserwować jak masa zaczyna się pienić. Wyrabiamy więc jeszcze raz dokładnie i napełniamy masą foremki mocno ją ugniatając. Zostawiamy na ok. 24 h. Po tym czasie możemy zaobserwować, że masa stwardniała, łatwo ją wyjąć z formy i zachowuje swój kształt. Zanurzcie gotowe „kule” w miseczce z wodą.

 

 

1 października – Międzynarodowy Dzień Wegetarianizmu

 

eksperymenty warzywno owocowe

 

 

22 listopada – Dzień Kredki

MAGICZNY WORECZEK

Potrzebujemy:

woreczek strunowy, • woda, • kilka dobrze naostrzonych kredek

Jak to zrobić?

Do woreczka nalewamy wodę i szczelnie zamykamy. Następnie przebijamy kredkami woreczek na wylot (staramy się wbić jak najwięcej).

 

 

 

15 grudnia- Dzień Herbaty

 

LATAJĄCA TOREBKA OD HERBATY

Opis eksperymentu Sposób wykonania: torebkę od herbaty odcinamy nożyczkami, wysypujemy zawartość i formujemy rulon. Powstały rulon stawiamy np. na talerzyku. Zapalamy górny brzeg torebki. Obserwacje: ogień spala torebkę od góry do dołu. Gdy ogień znajduje się na dole, torebka szybko unosi się do góry. Wnioski: ogień ogrzewa powietrze w torebce, staje się ono lżejsze, zatem unosi torebkę do góry.

 

3 stycznia- Dzień Słomki Do Picia

 

FONTANNA

CO JEST POTRZEBNE? • plastikowa butelka • słomka do picia • balon • plastelina • nożyczki • naczynie z wodą • miska/ podstawka/ pojemnik • lejek

JAK TO ZROBIĆ?

W butelce mniej więcej na środku robimy niewielki otwór na słomkę. Następnie umieszczamy w nim słomkę i dokładnie obklejamy plasteliną. Gdy słomka jest już umieszczona i przyklejona, nalewamy do butelki wody (mniej więcej do poziomu na którym znajduje się otwór ze słomką. Wstawiamy butelkę do miski. Nadmuchujemy balon, zakręcamy go i umieszczamy na butelce. Gdy balon jest już założony puszczamy go.

OBSERWACJE Po puszczeniu balonu, woda zaczyna lać się strumieniem ze słomki, mamy fontannę :-

 

 

10 lutego – Światowy Dzień Suchych Nasion Roślin Strączkowych

 

MUZYKA ZIAREN GROCHU

Dzieci mogą samodzielnie przygotować i przeprowadzić doświadczenie, formułując wcześniej „prognozy” dotyczące jego przebiegu. Maluchy obserwują, jak suche ziarna grochu pęcznieją pod wpływem wody, wypełniając całą objętość naczynia.

Potrzebujemy:

Szklanka i kieliszek suche ziarna grochu blaszana pokrywka (np. od pudełka po herbatnikach) mała taca, pisak + kartka woda

Jak to zrobić?

Zanim przejdziemy do przeprowadzania doświadczenia, każde dziecko dostaje suche ziarno grochu. Dokładnie oglądają ziarna, dotykają je, opisują. Następnie wsypujemy groch do szklanki z czubkiem i zalewamy wodą. Zadaniem dzieci jest sformułować prognozy dotyczące możliwego przebiegu doświadczenia. Zapisujemy imiona dzieci na kartce, a każde z nich poszukuje odpowiedzi na pytanie: Czy ziarna grochu mogą „wyskoczyć: ze szklanki? TAK czy NIE? Pamiętajmy o zanotowaniu odpowiedzi! Teraz możemy przystąpić do wykonania doświadczenia. Na tacy stawiamy szklankę. Nakrywamy ją metalową pokrywką. Na pokrywkę stawiamy kieliszek, który 19 napełniamy ziarnami grochu (z czubkiem). Zalewamy groch wodą, napełniając naczynie aż po brzegi.

Obserwacje:

Na efekty musimy poczekać około 2,5 godziny. Po jakimś czasie ziarna grochu powiększą się, napęcznieją, a ilość wody się zmniejszy. Groch stanie się tak duży, że zabraknie mu miejsca w kieliszku i zacznie z niego wypadać.. Spadające na blaszaną pokrywkę ziarna wydadzą dźwięk – tak właśnie rozbrzmiewać będzie muzyka ziaren grochu.

Jak to działa?

Woda przenika przez łupinę do wnętrza ziarna grochu. Dlatego ziarna stają się większe, a ilość wody się zmniejsza. Gdy ziarna napęcznieją tak bardzo, że nie wystarcza dla nich miejsca w kieliszku, wypadają z niego

 

 

15 marca Dzień Piekarzy i Cukierników

 

SKĄD SIĘ BIORĄ DZIURY W CHLEBIE?

Potrzebujemy:

plastikowa butelka 50 g cukru 50 g drożdży piekarskich mała łyżeczka 150 ml dość ciepłej wody balon

Jak to zrobić:

Do plastikowej butelki wrzućcie trzy łyżeczki drożdży i wsypcie dwie łyżeczki cukru. Ostrożnie, żeby się nie poparzyć, wlejcie dość ciepłą wodę do butelki. Załóżcie balon na szyjkę butelki i… uzbrójcie się w cierpliwość ;)

OBSERWACJE

Trzeba poczekać ok. ½ godziny. Po upływie tego czasu da się zauważyć, że balonik nabrał powietrza i napompował się.

JAK TO DZIAŁA?

 Wewnątrz butelki przebiega ta sama reakcja chemiczna, co podczas produkcji chleba. Mąka zawiera cukier, a kiedy drożdże, niezbędne w procesie pieczenia chleba (ale także bułek, ciast, biszkoptów, pizzy i in.) połączą się z tym cukrem, dochodzi do reakcji. Jej efektem jest wytworzenie się dwutlenku węglą, dzięki czemu ciasto rośnie, a balonik się pompuje. W trakcie pieczenia uwalnia się dwutlenek węgla, który odpowiada za charakterystyczne bąbelki i fakturę kromki chleba.

 

 

7 kwietnia- Dzień Zdrowia

 

NA TROPIE WITAMINY C

Czy słyszeliście słowo WITAMINA? A słyszeliście, że trzeba jeść warzywa i owoce, bo mają dużo witamin?Witamin jest wiele, zwykle nazywamy je jakąś literą alfabetu: A, B, C, D, E, K, PP – i każda pełni inną, bardzo ważną rolę w naszych ciałach. Teraz zajmiemy się witaminą C. Witamina C wzmacnia naszą odporność, czyli pomaga walczyć z chorobami. Dzięki niej rany, złamane kości i siniaki goją się szybciej, a skóra starzeje się wolniej. Pomaga rosnąć i rozwijać się. Dzięki niej mamy zdrowe włosy, zęby, skórę i paznokcie. Jest także bardzo ważna dla naszego serca i krwi. Jeśli jemy za mało witaminy C to jesteśmy osłabieni, łatwo się męczymy i chorujemy, mamy gorszy humor i nie chce nam się jeść. Nasze ciało nie umie produkować witaminy C - musimy ją zjeść. Dlatego bardzo ważne jest jedzenie warzyw i owoców, które ją zawierają - na przykład: czarnych porzeczek, malin, jabłek, ziemniaków, papryki, pomidorów. W doświadczeniu sprawdzimy, gdzie jest witamina C. I gdzie jest jej najwięcej?

Potrzebujemy:

1 tabletka musującej (rozpuszczalnej) witaminy C sok z kartonu: pomarańczowy albo grejpfrutowy połowa pomarańczy albo grejpfruta (owoc musi być taki, jak sok z kartonika – jeśli masz pomarańcze, użyj soku pomarańczowego, jeśli grejpfruty – grejpfrutowego) cukierek z wit. C (np. nimm2) woda kilkanaście kropel jodyny krochmal (1 szklanka wody, łyżka mąki ziemniaczanej - zagotować)  pipeta 4 kieliszki

JAK TO ZROBIĆ?

Najpierw przygotujcie specjalny roztwór, który pomoże Wam sprawdzić, gdzie jest witamina C - nazwiemy go wykrywaczem. Nalejcie wody do szklanki, dodajcie do niej kroplę jodyny i łyżeczkę krochmalu (przygotowany wcześniej przez nauczyciela), czyli wody zagotowanej z mąką ziemniaczaną. Kolor płynu zmieni się z jasnego, kremowego na ciemno granatowy. Rozlejcie całość do przygotowanych 4 kieliszków – do każdego jednakową ilość. Macie przygotowany wykrywacz witaminy C. Teraz sprawdźcie, gdzie ją można znaleźć.

OBSERWACJE

 Tabletkę witaminy C rozpuśćcie w 1 szklance wody. Do kieliszka nr 1 bardzo powoli, używając pipety, wkraplajcie rozpuszczoną witaminę C. Nie dodawajcie wszystkiego od razu – tylko kropla po kropli. Musicie policzyć, po ilu kroplach płyn staje się przezroczysty. Do kieliszka nr 2 dodawajcie po kropelce soku z kartonika. Tak jak poprzednio, dodawajcie krople powoli. Liczcie, ile kropelek potrzeba, żeby płyn stał się bezbarwny. Do kieliszka nr 3 dodawajcie po kropelce soku, który wycisnęliście z owocu. Tak jak poprzednio, dodawajcie krople powoli. Liczcie, ile kropelek potrzeba, żeby płyn stał się bezbarwny. Cały czas uważnie obserwujcie zmiany koloru! Do kieliszka nr 4 znowu używając pipety dodajemy rozpuszczony cukierek z wit.C (jeden cukierek w 1/2 szklanki ciepłej wody). Policzcie, po ilu kroplach wykrywacz zrobi się przezroczysty. Wyniki zapiszcie w tabelce – przyda się do podsumowania eksperymentu ;)

JAK TO DZIAŁA?

Zajrzyjcie do tabelki, ile kropel rozpuszczonej witaminy C było potrzebne, aby całkowicie zmienić kolor wykrywacza? Ile kropel soku z kartonika? I ile z soku z owocu? Im mniej kropel trzeba było użyć – tym więcej witaminy C znajduje się w danym produkcie. Czyli im więcej witamy C w kropelce – tym szybciej odbarwia się wykrywacz. Po zakończonym eksperymencie wiecie, gdzie było najwięcej, a gdzie najmniej witaminy C. Pamiętajcie jednak, że najbardziej wartościowe nie są tabletki, ale witaminy, które jemy w owocach i warzywach. Gdzie jest więcej witaminy C – w cukierkach, czy w owocach? W taki sam sposób możecie sprawdzić, ile witaminy C jest w innych sokach z kartonika lub innych owocach. Teraz wiecie, dlaczego owoce i warzywa są takie zdrowe - to w nich jest najwięcej naturalnych witamin! Nie tylko witaminy C!

 

21 maja – Międzynarodowy Dzień Kosmosu

 

KSIĘŻYC

Potrzebujemy:

Piłka, Folia aluminiowa, Latarka

JAK TO ZROBIĆ?

Piłkę owijamy folią aluminiową (tak powstał nasz księżyc). Czy księżyc świeci? Oglądamy „księżyc” (piłkę) – on nie świeci. Następnie kierujemy na „księżyc” światło latarki. Świeci?

OBSERWACJE

Widzimy, jak światło się odbija i stwarza wrażenie jakby „księżyc” świecił.

JAK TO DZIAŁA?

Księżyc nie świeci własnym światłem, tylko odbija światło słoneczne.

 

15 czerwca – Dzień Wiatru

 

Złap bańkę

Kupujemy gotowe lub robimy wodę z mydlinami i robimy bańki. To również doskonała zabawa na dwór. Warto dodać komentarz, że bańki unoszą w sobie powietrze, są leciutkie i przezroczyste. Są unoszone przez wiatr i dzięki temu latają.

 

Latające samoloty

Razem z dzieckiem przygotowujemy z kartek papieru samoloty (najlepiej kilka). Oczywiście możemy je ozdobić według własnego pomysłu. Razem puszczamy je, tak by choć chwilę unosiły się w powietrzu – doskonałe do zabaw na dworze. Wytłumaczenie i komentarz dla dziecka – wiatr (powietrze) unosi samolot bym mógł latać, tak samo jak latają spadające z drzewa liście.

 

Wiatromierz

Cele: prowadzenie obserwacji ruchu powietrza; poznawanie sposobów wprowadzania w ruch lekkich przedmiotów; poprawne wykonywanie ćwiczeń oddechowych - naśladowanie siły wiatru; kształtowanie umiejętności mądrego i odpowiedzialnego współżycia człowieka z przyrodą (elektrownie wiatrowe). Pomoce: wentylator, liście, kawałki papieru, wełna, słoma, piórko, wata, kij, papierowa serwetka, folia aluminiowa, arkusz cienkiego papieru, gruba tektura, dziurkacz Miejsce:. Sala przedszkolna, ogród. Wykonanie wiatromierza, obserwacja ruchu powietrza: arkusza papieru, serwetki, tektury oraz folii odcinamy pasek. Na jednym końcu każdego materiału robimy dziurkę. Przywiązujemy paski do kija – najlżejszy na czubku, najcięższy u dołu. Wychodzimy z wiatromierzem do ogrodu i obserwujemy jego działanie (niektóre materiały poruszają się na wietrze, inne nie). Wniosek: powietrze zajmuje każdą wolną przestrzeń i „rusza się”. Jest lekkie i niewidoczne, a jednak można znaleźć sposób na to, żeby je „zobaczyć” i „poczuć”. Dowodem na istnienie powietrza jest jego ruch. W wyniku ruchu powietrza powstaje wiatr.

 

WIATEREK CZY WICHURA czyli poznajemy niszczycielską siłę wiatru Do eksperymentu potrzebujecie: suszarka do włosów, domki ułożone z drewnianych kloców (lub z innych klocków, ważne by nie było łączeń jak np. w klockach lego), plastikowe atrapy drzew (czasami dołączone do różnych zestawów zabawek). Przebieg: Domki i drzewa ustawiamy na dywanie. Najpierw ustawiamy moc suszarki na najniższą. Podczas delikatnego podmuchu powietrza zauważamy, że nic się nie dzieje. Następnie ustawiamy suszarkę na największą moc. Podczas podmuchu silnego powietrza zauważymy, że domki z klocków się rozpadają, a drzewa przewracają. WNIOSEK: wichury, silne podmuchy wiatru są niebezpieczne, niosą ze sobą niszczycielską moc burząc domy, łamiąc drzewa.